Evet basit bir konu ama çok da önemli.

İşletme içinde ortaya çıkan ayak burkulması, düşme, çarpma gibi iş kazalarının çoğu kullanılan merdivenlerin uygun açı ve ölçülerde olmamasından kaynaklanıyor. Örnek: 50º ile  65º dereceler arasında merdiven açısı asla kullanılmamalıdır.
Bu açılar arasında olan merdivenler ergonomik olarak insanlara uygun değildir ve eğer çok dikkatli olunmaz ise kaza kaçınılmazdır. Ne yazık ki işletmelerde yer darlığı nedeni ile bu açılarda pek çok merdiven bulunmakta ve bundan ötürü ortaya çıkan kazalarda yöneticiler pek şaşarak işçiyi suçlamaktadır.

Bu sayfada size ergonomik açıdan işletme içi merdiven ölçüleri ne olmalıdır sorusuna cevap vermeye çalışacağım.

Yukarıdaki resimde ideal şartlarda işletme içi merdivenlerde başlıca uygulanması gereken ölçüler verilmiştir. Elbette bu ölçülerin uygulanamayacağı alanlarda bazı ölçüleri farklı uygulamak gerekebilir ancak bu ölçülerin limitleri vardır ve bunun dışına çıkılmamalıdır.

Bir merdivende iş güvenliği açısından en önemli faktör merdivenin açısıdır.

Mekanın elverdiği açı ne ise o bölgede kullanılabilecek merdiven tipi belirlenmelidir.

Yandaki grafikten bu açıların ne olması gerektiğini bulabilirsiniz.

90º - 75 º arasında yapıya bağlı kedi merdiveni.
75º - 65 º arasında portatif merdivenler.
65º - 50 º arası hiçbir tip merdiven kullanılmamalı
42º - 38 º arasında basamaklı merdivenler.
38º-30 º arasında halka açık alan merdivenleri
30º - 15 º arası mümkünse kullanılmamalı.
15º - 0 º  arasında sadece rampa kullanılmalıdır.

Merdiven basamak yüksekliği işletmelerde maksimum 200 mm (tercihen 180 mm) olmalıdır. Kamusal alanda (Halkın dolaştığı yerlerde) ise  bu yükseklik en fazla 150 mm olabilir. Basmak yüksekliği azaldıkca basamak genişliği artar. Bu ilişkiyi aşağıdaki gibi formüle edebiliriz.

2*Y+G = 610

Burada Y= Basamak yüksekliği, G= Basamak genişliği

Örnek: Basamak yüksekliği 180 mm olan bir merdivenin genişliği ne olmalıdır

G=610 - 2*180  => G= 250 mm.

Merdivenlerde dikkat edilecek diğer önemli hususlar.

• Basamaklar eşit aralıkta olmalı
• Basamaklarda baklavalı sac veya ızgara kullanılmalı (düz sac kullanılmamalı)
• Açık alanlarda yağmurda su birikmemesi için basamaklarda baklavalı sac değil ızgara kullanılmalı .
• Basamakların minimum uzunluğu 600 mm olmalı. (700 mm tercih edilmeli)
• 15 basamaktan fazla olmamalı. Eğer fazla basamak gerekiyorsa aralara sahanlıklar koyulmalıdır.

KEDİ MERDİVENLERİ

Özellikle işletme içinde bulunan vana bakım platformu vs. gibi çok sık kullanılması gerekmeyen mahallere ulaşmak için kedi merdivenleri kullanılır.

Bu merdivenlerde en önemli husus tırmanılacak yerin yüksekliği 2.5 metreden fazla ise bu merdivenlerde mutlaka emniyet kafesi bulunması gereğidir.

Diğer önemli husus bu medivenlere bir den fazla kişi tırmanması gerekiyorsa merdiven üzerinde aynı zamanda sadece bir kişinin tırmanıyor olmasıdır. (Birinci kişi platforma ulaştıktan sonra diğer kişi tırmanmaya başlamalıdır.)

İdeal bir kedi merdiveni yanda belirtilen ölçülerde olmalıdır.

Amerikan iş güvenliği organizasyonu (OSHA) nın tüm merdivenler için alınması gereken önlemler dökümanına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

ANA SAYFAYA GERİ DÖN